Autorzy, w 100. rocznicę powstania „Roty” przypominają dzieje tej pieśni, która zrodzona w latach niewoli narodowej, jako odzwierciedlenie uczuć i woli walki o język ojców i ziemię ojczystą, podchwycona została przez cały naród i stała się prawie naszym drugim hymnem narodowym. Spis treści: Wstęp; Rozdział I – Walka z polskością w zaborze pruskim; Rozdział II – Powstanie Roty i jej prawykonanie na obchodach grunwaldzkich; Rozdział III – Rota w dziejach państwa i narodu polskiego; Rozdział IV – Rota hymnem polskiego ruchu ludowego; Rozdział V – Ruch ludowy w Polsce po 1989 r.; Zakończenie; Aneksy; Literatura (wybór).

Słowo Rota dla przeciętnego Polaka kojarzy się z porywającą serce patriotyczną pieśnią, napisaną przez Marię Konopnicką w proteście przeciwko antypolskiej pruskiej polityce zmierzającej do pozbawienia „ziemi, mowy i wiary” Polaków pod zaborem niemieckim. Pieśń powstała na początku XX wieku, kiedy Europa przygotowywała się po raz pierwszy do wojny narodów. Po odzyskaniu niepodległości Rota w II RP pretendowała do roli hymnu narodowego. Mimo, że wybrano Mazurka Dąbrowskiego, nie osłabiło to oddziaływania Roty na społeczeństwo polskie. W czasie II wojny światowej Rota stała się pieśnią narodu walczącego o wolność. Pieśnią jednoczącą wszystkich. Lata powojenne to czas w którym Polska znalazła się w okowach stalinizmu. Wtedy Rota rozbrzmiewała często w kościołach i w życiu politycznym. Była pieśnią serdeczną, patriotyczną, która napełniała dusze ludzkie energią do życia w nowej rzeczywistości. Od 1952 r., kiedy powstała Polska Rzeczypospolita Ludowa w czasach realnego socjalizmu Rota wyszła z oficjalnego śpiewnika pieśni patriotycznych na następne 40 lat. Religijny charakter Roty mimo patriotycznych jej treści był niestrawny dla konformistycznych elit PRL. Upadek realnego socjalizmu, odzyskanie samodzielności przez ruch ludowy w 1989 r., powstanie Polskiego Stronnictwa Ludowego to główne determinanty przywrócenia Roty i jej akceptacja jako hymnu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Polecamy książkę historykom, działaczom i miłośnikom historii najnowszej oraz tym, co byli zawsze wierni Rocie – ludowcom. Spis treści: J. Gmitruk – Przedmowa; A. Indraszczyk - Niemiecka polityka w zaborze pruskim – walka z polskością; R. Dmowski – Polityka zaborców wobec Kościoła katolickiego w Polsce w drugiej połowie XIX w.; H. Hermann – Inteligencja polska w drugiej połowie XIX i na początku XX w.; S. J. Pastuszka – Tradycja grunwaldzka na ziemiach polskich w XIX i XX w.; P. Matusak – Rota jako ważny element idei grunwaldzkiej w 1910 r.; P. Kordel – Maria Konopnicka i jej twórczość; J. Mazurek – Powstanie Roty i jej prawykonanie na obchodach grunwaldzkich; K.W. Jezierski – Rota M. Konopnickiej i F. Nowowiejskiego – jeden z najpiękniejszych hymnów naszych narodowych obowiązków; M. Bednarzak-Libera – „Tyś walczyła dla idei – chwała Ci..” – ruch ludowy w okresie zaborów wobec M. Konopnickiej; J. Gmitruk – Rota hymnem ruchu ludowego; Z. Chyra-Rolicz – Integracyjna rola Roty; Indeks nazwisk [Powyższy opis pochodzi od wydawcy].